[Artykuł sponsorowany]

Szkoła wyższa, uczelnia, uniwersytet – to pojęcia, które bywają używane zamiennie. W praktyce jednak nie wszystkie oznaczają to samo; nie każda uczelnia jest uniwersytetem, a nie każdy uniwersytet to uczelnia państwowa. Jak się w tym wszystkim nie pogubić? Czy każda uczelnia to uniwersytet? Czy akademia i uniwersytet to to samo?

Czym się różni uczelnia od uniwersytetu? Jaka jest różnica między uczelnią a uniwersytetem?

Szkoła wyższa to pojęcie, którego można używać w stosunku do każdej uczelni. Jednocześnie nazwy takie jak uniwersytet, akademia czy politechnika są zarezerwowane dla szkół wyższych, które spełniają odpowiednie wymogi formalne zawarte w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym.

Kiedy uczelnia staje się uniwersytetem? Czym się różni uniwersytet od akademii? Uniwersytetem mogą tytułować się uczelnie, które posiadają co najmniej kategorię B+ w minimum sześciu dyscyplinach zawierających się w co najmniej trzech dziedzinach nauki lub sztuki. Tym samym status uczelni nie jest nadany raz na zawsze; szkoła wyższa może stać się uniwersytetem, jeśli spełni odpowiednie warunki. Za świetny przykład mogą posłużyć Wyższe Szkoły Bankowe; w 2022 r. poddały się one ewaluacji w ramach Federacji Naukowej WSB-DSW i uzyskały osiem kategorii naukowych: pięć kategorii A i trzy kategorie B+. WSB spełniły też jeszcze jeden wymóg, konieczny, by móc osiągnąć status uniwersytetów; otóż we wszystkich wspomnianych kategoriach mogą nadawać tytuł doktora i doktora habilitowanego. Tym samym nic nie stało na przeszkodzie, by uczelnie uległy przekształceniu. Na mocy decyzji Ministra Edukacji i Nauki Wyższe Szkoły Bankowe w kwietniu 2023 roku stały się Uniwersytetami WSB Merito.

Przykład Uniwersytetów WSB Merito pokazuje też, że uczelnie niepubliczne mogą bez przeszkód starać się o podniesienie statusu.

Co daje status uniwersytetu?

Dlaczego jednak niektóre uczelnie dążą do tego, by stać się uniwersytetami? Biorąc pod uwagę to, jakie wymogi musi spełniać szkoła wyższa, by mogła zostać przekształcona w uniwersytet, to można zaryzykować stwierdzenie, że większość uczelni aspirujących do statusu uniwersytetu chce po prostu nieustannie podnosić jakość nauczania, a przekształcenie uczelni przychodzi niejako naturalnie. Nie da się też ukryć, że status uniwersytetu jest dla wielu kandydatów na studia znacznie bardziej atrakcyjny; studenci mają pewność, że poziom nauczania jest wysoki, a kadrę tworzą wysoko wykwalifikowani dydaktycy.

Warto jednocześnie zaznaczyć, że powoli nieaktualne staje się skojarzenie uniwersytetu z brakiem zajęć praktycznych. Wspomniane Uniwersytety WSB Merito kładą mocny nacisk na to, by zajęcia prowadzili doświadczeni praktycy, którzy dzielą się ze studentami swoją wiedzą i umiejętnościami. Dzięki temu studentom Uniwersytetów WSB Merito łatwiej nabywać kompetencje niezbędne w przyszłej pracy. W przypadku Uniwersytetów WSB Merito sprzyja też temu współpraca uniwersytetów z partnerami biznesowymi.

Podsumowując, uniwersytety cieszą się prestiżem, który wynika z wysokiego poziomu nauczania; uczelnie mające status uniwersytetu muszą spełniać wyśrubowane wymogi formalne. Nie każda uczelnia może zatem być uniwersytetem – choć większość może próbować dążyć do tego tytułu.